به گزارش مشرق، یک هفته پس از انفجار مسجد شیعیان کویت و شهادت دهها نفر از نمازگزاران که چند ایرانی هم در بین آنان بود، خبر درگذشت ناگهانی آیتالله سید محمدباقر المُهری، روحانی برجسته و رهبر شیعیان این کشور امروز (13 تیرماه 94) منتشر شد. آیتالله مُهری نماینده آیتالله سیستانی در کویت و همچنین نماینده مرجعیت شیعه از قم و نجف در این کشور بود که بطور مستمر با تهران و بیت مقام معظم رهبری نیز در ارتباط بود. ایشان همچنین دبیر کل مجمع علمای شیعه کویت نیز بودند. ایشان که همچنان سوگوار و داغدار مصیبت انفجار مسجد شیعیان کویت بودند، در سن 67 سالگی بر اثر حمله قلبی به لقاء الله پیوست.
آیتالله محمدباقر مُهری متولد شهر نجف به سال 1367 هجری قمری (مصادف با 1327 هجری شمسی) است. پدرش حضرت آیتالله العظمی سید عباس مُهری از علما و مجتهدان بهنام حوزه علمیه نجف و نماینده حضرت امام خمینی (ره) در کویت بود که در فاصله پیروزی انقلاب تا آغاز جنگ تحمیلی، در کویت امام جماعت بود. آیتالله سید عباس مُهری تنها مجتهد و عالم نبود و در مبارزات سیاسی نیز پیشتاز بود و پیش از عزیمت به نجف و کویت، شکنجهها و مصیبتهای بسیاری را از جانب رژیم پهلوی متحمل شد.
مرحوم آیتالله سید عباس مُهری، نماینده حضرت امام (ره) در کویت
آیتالله محمدباقر مُهری متولد شهر نجف به سال 1367 هجری قمری (مصادف با 1327 هجری شمسی) است. پدرش حضرت آیتالله العظمی سید عباس مُهری از علما و مجتهدان بهنام حوزه علمیه نجف و نماینده حضرت امام خمینی (ره) در کویت بود که در فاصله پیروزی انقلاب تا آغاز جنگ تحمیلی، در کویت امام جماعت بود. آیتالله سید عباس مُهری تنها مجتهد و عالم نبود و در مبارزات سیاسی نیز پیشتاز بود و پیش از عزیمت به نجف و کویت، شکنجهها و مصیبتهای بسیاری را از جانب رژیم پهلوی متحمل شد.
مرحوم آیتالله سید عباس مُهری، نماینده حضرت امام (ره) در کویت
آیتالله محمدباقر مُهری در قم و نجف مراتب طلبگی تا درجه اجتهاد را نزد حضرات آیات خویی، سید محمدباقر صدر و در جوار امام خمینی (ره) طی کرد و در سال 64 به درخواست شیعیان کویت که تا سالها پدر ایشان حامی و راهنمای آنان بود، به این کشور مهاجرت کردند تا ادامه دهنده راهی باشند که پدر بزرگوارش در میان قلوب مردم کویت باز کرده بود.
آیتالله محمد باقر مُهری در زمان حضور در کویت، فعالانه در تحولات این کشور حضور داشتند و روشنگریهای ایشان و اعلام موضع مرجعیت از سوی ایشان تا آخرین روزها ادامه داشت. یکی از آخرین مواردی که مرحوم آیتالله مُهری بدان ورود کردند، سریال بحثبرانگیز و موهنی بود که توسط یک کارگردان مورد حمایت آلسعود برای مخدوش کردن چهره ائمه اطهار (ع) ساخته شده بود که ضمن زیر سؤال بردن قیام کربلا و به تصویر کشیدن چهره حضرت امام حسین و امام حسن علیهما السلام، از معاویه و یزید (لعنتالله علیهم) شخصیتی بیگناه روایت کرده بود.
سریال الاسباط به کارگردانی عبدالباری ابوالخیر در حال ساخت و آمادهسازی برای پخش از تلویزیون کویت بود که مرحوم آیتالله مُهری در اقدامی به موقع برای مقابله با توطئه تدارک دیدهشده، فتوای حرمت تماشای این سریال را صادر کرده و تأکید کردند تجسيد و مجسم
نمودن معصومين، موجب اسائه ادب به اين ذوات مقدسه است؛ اقدامی که از سوی مراجع عظام قم و نجف نیز مورد تأیید قرار گرفت. در همین مورد مذکور، مدیر تولید سریال کویتی با توهین به «آیتالله محمدباقر مهری» ادعا کرد: "بر خلاف آنچه که میگویند این سریال ایجاد فتنه
نخواهد کرد و در طول سه سال گذشته [از طرح اولیه تا پایان کار] تلاش
کردهایم تا به احدی توهین نشود و به [آیتالله] مُهری میگویم «تقوای خدا
را پیشه کن و درباره چیزی که به آن علم نداری سخن نگو؛ سریال که پخش نشده
چگونه بر آن حکم میکنی» و به او میگویم «سریال را ببین بعد حرف بزن»! این عبارات در حالی مطرح میشد که پس از موضع قاطع مرحوم آیتالله مُهری، آیات عظام سیستانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، سبحانی و صافی گلپایگانی نیز بر حرمت تولید و تماشای این سریال، تأکید کرده بودند.
آیتالله مُهری نمونه کامل اعتدالگرایی و اصولگرایی یک روحانی و مرجع شیعه بود. ایشان از جمله بانیان برگزاری پرشکوه مراسم عزای سالار شهیدان در کویت بودند و همواره مبلغان دینی کویت را به تشویق مردم به زنده نگهداشتن این شعائر دعوت و سفارش میکردند. از سوی دیگر این سید بزرگوار، مراقبت بسیار جدی داشتند که این مراسم عزاداری اولا منحصر به شیعیان نباشد و از اهل سنت نیز با روی گشاده دعوت و استقبال میشد و ثانیاً در منبرها به توصیه اکید ایشان، طرح مسائل اختلافی میان مذاهب اسلامی به شدت نهی شده بود تا مراسم عزای امام حسین (ع) به نقطه اختلاف تشیع با اهل سنت تبدیل نشود.
لذا روندی که از زمان پدر ایشان سید عباس مُهری آغاز شده بود، تا آخرین روز حیات فرزند نیز ادامه داشت و شیعه و سنی زیر بیرق سیدالشهداء گرد هم میآمدند. آیتالله مُهری همچنین نسبت به رعایت حقالناس و حقوق مردم عدم ایجاد مزاحمت برای عموم مردم در مراسم مذهبی حساسیت ویژهای داشتند تا حق کسی -بویژه همسایگان مساجد و هیئات- در ازدحام و روند اجرای برنامههای مذهبی ضایع نشود. ایشان همچنین در سال 1386 با صدور پیامی ضمن دعوت از همه مذاهب و اقشار مردم کویت برای شرکت در عزاداریهای محرم، از دولت این کشور نیز خواست تا دو روز تاسوعا و عاشورای حسینی را تعطیل عمومی اعلام کند. آیتالله مُهری از رسانههای کویت هم خواست، برپایی مراسم عاشورا در حسینهها و مساجد را به طور مستقیم از تلویزیون و شبکههای ماهوارهای پخش و از وزارت داخلی کویت نیز خواست امنیت لازم را برای ادای شعائر دینی تأمین کنند.
در عین حال، آیتالله مُهری از جمله علمای شیعه کویت بودند که در مواجهه با اهل سنت، از باب استدلال و منطق به موارد و ابهامات و اشکالاتی که مطرح میشد، پاسخ میدادند. ایشان بطور مستمر در برنامهها و مناظرههای تلویزیونی و جلسات پرسش و پاسخ حضور داشتند و در موضعی مسلط و با حفظ احترام مقدسات اهل سنت، از حقانیت تشیع دفاع میکردند. زمانی که عبدالعزیز آل شیخ مفتی وهابیان سعودی ادعا کرد که جشن میلاد حضرت رسول اکرم (ص) هیچ اصالتی ندارد و در سنت خلفای راشدین و ائمه مهدیین شناخته شده نیست و از این طریق به برهم زدن چنین مجالسی حکم کرده بود، مرحوم مُهری با اشاره به کتب "تاریخ الخمیس” و کتاب "المواهب اللدنیه” از برگزاری جشنهای میلاد حضرت رسول اکرم (ص) در قرنهای گذشته خبر داده بود.
ایشان از سوی اوقاف کویت بدلیل تلاش برای وحدت میان مسلمین مورد تقدیر قرار گرفته و به عنوان "سفیر مدارا و صلح" معرفی شدند.
رویکرد مسالمت جویانه شیوه رفتاری سید مهری بود، به همین سبب بود که ریاست انجمن همزیستی میان اسلام و مسیحیت را نیز بر عهده داشت.
البته این روال آیتالله، به مذاق طیف افراطی خوش نمیآمد و در روزنامهها و رسانههای کویتی علیه ایشان نیز تبلیغاتی صورت میگرفت که با تشدید آن توانست در رویکرد حکومت کویت در برخورد با شیعیان و مرجع آنان تأثیر بگذارد. ایشان در دورهای هم بدلیل اظهارنظر درباره برخی منابع درسی در نظام آموزشی کویت و انتشار آن در برخی مطبوعات از جمله روزنامه الوطن، با پیگیری و شکایت معدودی از مفتیهای کویتی، به اتهام "توهین به ابن تیمیه" به پرداخت 5هزار دینار کویت محکوم شد. این اتفاق در ادامه افزایش فشارهایی بود که دولت کویت برای محدود کردن شیعیان به کار بسته بود و تا اخراج برخی از شیعیان و شخصیتهای مذهبی شیعه از این کشور و محدود کردن فعالیت بخشی دیگر ادامه پیدا کرد.
از مدارا و سفیر صلح بودن مرحوم آیتالله مُهری گفتیم؛ اما این به معنای انفعال ایشان در برخورد با اتفاقات دنیای اسلام نبود. همان حساسیتی که ایشان نسبت به حفظ وحدت مسلمین داشتند، در سوی دیگر در مقابله با جبهه تکفیر و افراط لحظهای و ذرهای ملاحظه و مصلحتاندیش نبودند؛ چه آنکه در مورد سریال کذایی ساخت فیلمساز کویتی ذکر شد.
شب نیمه شعبان سال 1392 بود که خبری از مصر انقلابی و متلاطم به گوش رسید. شهادت شیخ حسن شحاته از علمای شیعه مصر که مهیای برگزاری جشنهای نیمه شعبان در قاهره میشدند، از سوی سلفیها و تکفیریهای این کشور به طرز فجیعی به شهادت رسید و به پیکر وی نیز اهانتهای بسیاری شد. اتفاقی که واکنشهای بسیاری در جهان اسلام داشت و حتی الازهر نیز آن را محکوم کرد. آیتالله مُهری در آن حادثه نیز -در شرایطی که برخی جریانها در داخل کویت به ناحق، از ایشان انتظار تسامح داشتند- در بیانیه شدیدالحنی ضمن محکوم کردن این جنایت، خواستار اعدام عاملان این جنایت "وحشیانه" شد.
علاقه به انقلاب اسلامی و ارادت به امام و رهبری
منابع:
آیتالله محمد باقر مُهری در زمان حضور در کویت، فعالانه در تحولات این کشور حضور داشتند و روشنگریهای ایشان و اعلام موضع مرجعیت از سوی ایشان تا آخرین روزها ادامه داشت. یکی از آخرین مواردی که مرحوم آیتالله مُهری بدان ورود کردند، سریال بحثبرانگیز و موهنی بود که توسط یک کارگردان مورد حمایت آلسعود برای مخدوش کردن چهره ائمه اطهار (ع) ساخته شده بود که ضمن زیر سؤال بردن قیام کربلا و به تصویر کشیدن چهره حضرت امام حسین و امام حسن علیهما السلام، از معاویه و یزید (لعنتالله علیهم) شخصیتی بیگناه روایت کرده بود.
آیتالله مُهری نمونه کامل اعتدالگرایی و اصولگرایی یک روحانی و مرجع شیعه بود. ایشان از جمله بانیان برگزاری پرشکوه مراسم عزای سالار شهیدان در کویت بودند و همواره مبلغان دینی کویت را به تشویق مردم به زنده نگهداشتن این شعائر دعوت و سفارش میکردند. از سوی دیگر این سید بزرگوار، مراقبت بسیار جدی داشتند که این مراسم عزاداری اولا منحصر به شیعیان نباشد و از اهل سنت نیز با روی گشاده دعوت و استقبال میشد و ثانیاً در منبرها به توصیه اکید ایشان، طرح مسائل اختلافی میان مذاهب اسلامی به شدت نهی شده بود تا مراسم عزای امام حسین (ع) به نقطه اختلاف تشیع با اهل سنت تبدیل نشود.
لذا روندی که از زمان پدر ایشان سید عباس مُهری آغاز شده بود، تا آخرین روز حیات فرزند نیز ادامه داشت و شیعه و سنی زیر بیرق سیدالشهداء گرد هم میآمدند. آیتالله مُهری همچنین نسبت به رعایت حقالناس و حقوق مردم عدم ایجاد مزاحمت برای عموم مردم در مراسم مذهبی حساسیت ویژهای داشتند تا حق کسی -بویژه همسایگان مساجد و هیئات- در ازدحام و روند اجرای برنامههای مذهبی ضایع نشود. ایشان همچنین در سال 1386 با صدور پیامی ضمن دعوت از همه مذاهب و اقشار مردم کویت برای شرکت در عزاداریهای محرم، از دولت این کشور نیز خواست تا دو روز تاسوعا و عاشورای حسینی را تعطیل عمومی اعلام کند. آیتالله مُهری از رسانههای کویت هم خواست، برپایی مراسم عاشورا در حسینهها و مساجد را به طور مستقیم از تلویزیون و شبکههای ماهوارهای پخش و از وزارت داخلی کویت نیز خواست امنیت لازم را برای ادای شعائر دینی تأمین کنند.
در عین حال، آیتالله مُهری از جمله علمای شیعه کویت بودند که در مواجهه با اهل سنت، از باب استدلال و منطق به موارد و ابهامات و اشکالاتی که مطرح میشد، پاسخ میدادند. ایشان بطور مستمر در برنامهها و مناظرههای تلویزیونی و جلسات پرسش و پاسخ حضور داشتند و در موضعی مسلط و با حفظ احترام مقدسات اهل سنت، از حقانیت تشیع دفاع میکردند. زمانی که عبدالعزیز آل شیخ مفتی وهابیان سعودی ادعا کرد که جشن میلاد حضرت رسول اکرم (ص) هیچ اصالتی ندارد و در سنت خلفای راشدین و ائمه مهدیین شناخته شده نیست و از این طریق به برهم زدن چنین مجالسی حکم کرده بود، مرحوم مُهری با اشاره به کتب "تاریخ الخمیس” و کتاب "المواهب اللدنیه” از برگزاری جشنهای میلاد حضرت رسول اکرم (ص) در قرنهای گذشته خبر داده بود.
ایشان از سوی اوقاف کویت بدلیل تلاش برای وحدت میان مسلمین مورد تقدیر قرار گرفته و به عنوان "سفیر مدارا و صلح" معرفی شدند.
رویکرد مسالمت جویانه شیوه رفتاری سید مهری بود، به همین سبب بود که ریاست انجمن همزیستی میان اسلام و مسیحیت را نیز بر عهده داشت.
البته این روال آیتالله، به مذاق طیف افراطی خوش نمیآمد و در روزنامهها و رسانههای کویتی علیه ایشان نیز تبلیغاتی صورت میگرفت که با تشدید آن توانست در رویکرد حکومت کویت در برخورد با شیعیان و مرجع آنان تأثیر بگذارد. ایشان در دورهای هم بدلیل اظهارنظر درباره برخی منابع درسی در نظام آموزشی کویت و انتشار آن در برخی مطبوعات از جمله روزنامه الوطن، با پیگیری و شکایت معدودی از مفتیهای کویتی، به اتهام "توهین به ابن تیمیه" به پرداخت 5هزار دینار کویت محکوم شد. این اتفاق در ادامه افزایش فشارهایی بود که دولت کویت برای محدود کردن شیعیان به کار بسته بود و تا اخراج برخی از شیعیان و شخصیتهای مذهبی شیعه از این کشور و محدود کردن فعالیت بخشی دیگر ادامه پیدا کرد.
از مدارا و سفیر صلح بودن مرحوم آیتالله مُهری گفتیم؛ اما این به معنای انفعال ایشان در برخورد با اتفاقات دنیای اسلام نبود. همان حساسیتی که ایشان نسبت به حفظ وحدت مسلمین داشتند، در سوی دیگر در مقابله با جبهه تکفیر و افراط لحظهای و ذرهای ملاحظه و مصلحتاندیش نبودند؛ چه آنکه در مورد سریال کذایی ساخت فیلمساز کویتی ذکر شد.
آیتالله مُهری نمونه کامل جاذبه، مدارا و اعتدال در برخورد منطقی و مستدل توأم با احترام با اهل سنت بود
شب نیمه شعبان سال 1392 بود که خبری از مصر انقلابی و متلاطم به گوش رسید. شهادت شیخ حسن شحاته از علمای شیعه مصر که مهیای برگزاری جشنهای نیمه شعبان در قاهره میشدند، از سوی سلفیها و تکفیریهای این کشور به طرز فجیعی به شهادت رسید و به پیکر وی نیز اهانتهای بسیاری شد. اتفاقی که واکنشهای بسیاری در جهان اسلام داشت و حتی الازهر نیز آن را محکوم کرد. آیتالله مُهری در آن حادثه نیز -در شرایطی که برخی جریانها در داخل کویت به ناحق، از ایشان انتظار تسامح داشتند- در بیانیه شدیدالحنی ضمن محکوم کردن این جنایت، خواستار اعدام عاملان این جنایت "وحشیانه" شد.
آیتالله مُهری خواستار اعدام عاملان شهادت شیخ حسن شحاته از علمای شیعیان مصر شد
ایشان در قضیه فلسطین نیز هیچگاه سکوت نکردند و همواره با حمایت از مقاومت مردم فلسطین، بر پاک کردن دامان جهان اسلام از لکه ننگ صهیونیستی تأکید داشتند.
علاقه به انقلاب اسلامی و ارادت به امام و رهبری
آیتالله مُهری که حضور در جوار امام راحل در نجف را درک کرده بودند، پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز از جمله ارادتمندان به امام و از طرفداران انقلاب اسلامی بودند که به گفته ایشان نور امید را در دل مسلمانان جهان روشن کرد و جانی دوباره به آنان بخشید. مرحوم مُهری همواره بر رهنمودهای حضرت امام در مورد وحدت اهل تسنن و تشیع و اینکه تفرقهافکنان و فتنهجویان نه سنی و نه شیعه هستند بلکه مزدور استعمارند تأکید ویژه داشت و آن را موجب عزت و اقتدار مسلمانان میدانست.
ایشان همچنین پیروی آیت الله خامنهای از خط مشی امام راحل و تاکید ایشان بر لزوم یکپارچگی امت اسلامی و پرهیز از تفرقه و پراکندگی و خودداری از اهانت به شخصیت های دیگر مذاهب اسلامی را نیز بیانگر ماهیت اصیل و پیامبرگونه این انقلاب اسلامی بیان میکرد.
وی در وصف حرکت سیاسی امام خمینی(ره) گفته بود: "در حالی که قدرتهای استکباری تبلیغ میکردند که احکام سیاسی اسلام و قرآن در جهان معاصر قابل پیاده شدن نیست و از پاسخگویی عاجز مانده است، نهضت امام راحل همه نظریههای غربی را باطل و نظامی پویا و زنده مبتنی بر مفاهیم والای اسلامی را بنیان نهاد”.
ایشان در جریان مذاکرات هستهای نیز از جمله حامیان روند عزتمندانه ایران در دستیابی به فناوری هستهای بودند و آن را مایه فخر جهان اسلام میدانستند.
این عالم ربانی، یک هفته پس از انفجار عامل انتحاری سعودی در مسجد شیعیان کویت که دهها شهید و مجروح برجای گذاشت، بر اثر فشارهای روحی و عظمت مصیبت وارده، دچار حمله قلبی شد و به دیدار حق شتافت.
ایشان همچنین پیروی آیت الله خامنهای از خط مشی امام راحل و تاکید ایشان بر لزوم یکپارچگی امت اسلامی و پرهیز از تفرقه و پراکندگی و خودداری از اهانت به شخصیت های دیگر مذاهب اسلامی را نیز بیانگر ماهیت اصیل و پیامبرگونه این انقلاب اسلامی بیان میکرد.
وی در وصف حرکت سیاسی امام خمینی(ره) گفته بود: "در حالی که قدرتهای استکباری تبلیغ میکردند که احکام سیاسی اسلام و قرآن در جهان معاصر قابل پیاده شدن نیست و از پاسخگویی عاجز مانده است، نهضت امام راحل همه نظریههای غربی را باطل و نظامی پویا و زنده مبتنی بر مفاهیم والای اسلامی را بنیان نهاد”.
ایشان در جریان مذاکرات هستهای نیز از جمله حامیان روند عزتمندانه ایران در دستیابی به فناوری هستهای بودند و آن را مایه فخر جهان اسلام میدانستند.
این عالم ربانی، یک هفته پس از انفجار عامل انتحاری سعودی در مسجد شیعیان کویت که دهها شهید و مجروح برجای گذاشت، بر اثر فشارهای روحی و عظمت مصیبت وارده، دچار حمله قلبی شد و به دیدار حق شتافت.
http://www.irdc.ir/fa/content/2838/print.aspx
http://aljewar.org/Cartable/Archive/%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A9-%D9%88%D9%83%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A9-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF
http://www.valiasr-aj.com/fa/page.php?bank=khabar&id=1498
http://mobahesat.ir/7733
http://alwatan.kuwait.tt/articledetails.aspx?id=414204
http://aljewar.org/Cartable/Archive/%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A9-%D9%88%D9%83%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A9-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF
http://www.valiasr-aj.com/fa/page.php?bank=khabar&id=1498
http://mobahesat.ir/7733
http://alwatan.kuwait.tt/articledetails.aspx?id=414204
http://fa.abna24.com/service/middle/archive/2015/07/04/689965/story.html
http://jahannews.com/vdce7x8e.jh8v7i9bbj.html
http://mouood.org/arabic/item/10937
http://mohrestan.blogfa.com/post-325.aspx
http://www.teribon.ir/archives/62135/
http://www.irna.ir/fa/News/81622782/
http://www.irna.ir/fa/News/81622782/